Filtern
Erscheinungsjahr
- 2024 (1)
- 2022 (2)
- 2018 (3)
- 2013 (2)
- 2012 (1)
- 2011 (1)
- 2010 (8)
- 2009 (1)
- 2008 (1)
- 2007 (3)
- 2006 (2)
- 2005 (10)
- 2004 (5)
- 2003 (2)
- 2002 (3)
- 2001 (2)
- 1999 (4)
- 1998 (3)
- 1997 (2)
- 1996 (3)
- 1995 (4)
- 1994 (3)
- 1993 (2)
- 1992 (2)
- 1991 (1)
- 1990 (1)
- 1989 (2)
- 1988 (2)
- 1987 (1)
- 1986 (2)
- 1985 (1)
- 1984 (3)
- 1983 (2)
- 1980 (2)
- 1978 (1)
- 1976 (1)
- 1973 (1)
- 1972 (2)
- (2)
Dokumenttyp
- Wissenschaftlicher Artikel (94) (entfernen)
Sprache
- Deutsch (94) (entfernen)
Schlagworte
- Film (13)
- Geschichte (10)
- Reise (7)
- Filmgeschichte (6)
- Fotografie (6)
- Kulturfilm (5)
- Treves (5)
- Dokumentarfilm (4)
- Filmwissenschaft (4)
- Frau (4)
- Reisebericht (4)
- Enlightenment (3)
- Frankreich (3)
- Germany (3)
- Karl May (3)
- Orient (3)
- Travel (3)
- mittelalterliche Naturkunde (3)
- Amateur (2)
- Antisemitismus (2)
- Fernsehen (2)
- Filmklassiker (2)
- France (2)
- Frauenreisen (2)
- Heinrich von Mügeln (2)
- Illustration (2)
- Literaturwissenschaft (2)
- Lumière (2)
- Medizingeschichte (2)
- Mosella region (2)
- Rezeption (2)
- Sammlung (2)
- Trier (2)
- Wim Wenders (2)
- Wunder des Ostens (2)
- christliche Ikonographie (2)
- Ägypten (2)
- 'Der Marner' (Autorname) (1)
- 'Herzog Ernst'; mittelhochdeutsche Literatur; Text- und Überlieferungsgeschichte (1)
- 'Historia de prelliis' (1)
- 'Priester Johannes-Brief' (1)
- 'Rosengarten zu Worms' (1)
- 'Sündenfall und Erlösung' (mittelhochdeutscher Text) (1)
- 'Tirol und Fridebrant' (Werktitel) (1)
- 19th century (1)
- AFD (1)
- Abenteuer (1)
- Abraham Wofgang (1)
- Abraham Wolfgang (1)
- Adult and vocational education (1)
- AfD (1)
- Afroamerikaner (1)
- Agnes Varda (1)
- Alexander-Roman (1)
- Alexandre Promio (1)
- Allegorie des idealen Mannes (1)
- Almanach (1)
- Amateurfilm (1)
- Angela Ricci-Luchi (1)
- Anwendungssoftware (1)
- Aufklärung (1)
- Aufklürung (1)
- Ausbildung (1)
- Autograph (1)
- Autographensammlung (1)
- Avenstein (1)
- Bericht (1)
- Bibliothek (1)
- Bibliotheksverwaltungssystem (1)
- Bildnis (1)
- Bildungstheorie (1)
- Blackness (1)
- Bodengefüge (1)
- Bodengüte (1)
- Bodennutzung (1)
- Book illustration (1)
- Briefsammlung (1)
- Buchillustration (1)
- Burney (1)
- Candide (1)
- Charles (1)
- Charles de (1)
- Collection (1)
- Collection of Autographs (1)
- Contemptus Mundi (1)
- Corvinus-Graduale (1)
- Coste (1)
- DEFA (1)
- Daumer (1)
- Definition (1)
- Deutsche Literatur (1)
- Deutsche Schweiz (1)
- Deutschland (1)
- Deutschland <DDR> (1)
- Deutschland <Deutsches Reich> (1)
- Disenchantment (1)
- Dokumentarismus (1)
- Early Cinema (1)
- Edelstein-Allegorese (1)
- Educational theory (1)
- Ella Maillart (1)
- Elsa von Schabelsky (1)
- Energiepflanzenbau (1)
- Engraving (1)
- Erdbeben <Motiv> (1)
- Ernst Jandl (1)
- Erwachsenen- und Berufsbildung (1)
- Erzähltheorie (1)
- Exil (1)
- Experimentalfilm (1)
- Familienfilm (1)
- Fanny (1)
- Film Filmgeschichte Kino (1)
- Film Filmgeschichte Kino Kulturpolitik Deutschland Indianer Abenteuer Medien Geschichte (1)
- Film History (1)
- Filmbiografie (1)
- Filmbiography (1)
- Filmpionier (1)
- Filmtheorie (1)
- Flandern (1)
- Fotogeschichte (1)
- Französische Revolution (1)
- Franzüsische Revolution (1)
- Frau Welt-Motiv (1)
- French Revolution (1)
- French Revolutionary Wars (1)
- Fronleichnamsspiel (1)
- Frühes Kino (1)
- Gebrauchstexte (1)
- Geier-Traktat (1)
- Geistesgeschichte (1)
- Georg Friedrich (1)
- Georg Ludwig (1)
- Georges Louis (1)
- Georges-Louis (1)
- Geschichte 1750-1800 (1)
- Geschichte der modernen Demokratie (1)
- Goethe (1)
- Goethes Mater Gloriosa (1)
- Gojko Mitić (1)
- Hahn-Hahn (1)
- Hans Magnus Enzensberger (1)
- Hans Rosenplüt (1)
- Hans-Jürgen Syberberg (1)
- Harem (1)
- Hautfarbe (1)
- Heiliger Rock (1)
- Heinrich <VII. (1)
- Hellwig, Fritz (1)
- Heydenreich (1)
- Historische Karte (1)
- Hs. b des Nibelungenliedes (1)
- I.> (1)
- Ideengeschichte (1)
- Illustriertes Buch (1)
- Indianerfilm (1)
- Interaktion (1)
- Italien (1)
- Jesuitenkolleg (1)
- Jesuitenschule (1)
- Johann Georg / über die Einsamkeit (1)
- Johann Hugo (1)
- Johann Wolfgang von (1)
- Johanna (1)
- Journalist (1)
- Judenverfolgung (1)
- Kaiser (1)
- Kaiser> (1)
- Kaiserpanorama (1)
- Karikatur (1)
- Karl Heinrich (1)
- Kartographie (1)
- Katholische Erneuerung (1)
- Katholizismus (1)
- Kino (1)
- Klarissen (Nonnenorden) (1)
- Klassiker Fernsehen Kollektives Gedächtnis (1)
- Koalitionskriege (1)
- Kolonialismus (1)
- Kolonie (1)
- Konrad von Würzburg (1)
- Kriemhild (Nibelungenlied) (1)
- Kritik (1)
- Kultur (1)
- Kupferstich (1)
- König Rindfleisch (1)
- Küffner (1)
- Küfner (1)
- Library (1)
- Lichtbild (1)
- Lisbon (1)
- Lissabon (1)
- Literatur (1)
- Louise Mühlbach (1)
- Luxemburg (1)
- Luzern (1)
- Lyrik (1)
- Mainzer Jakobiner (1)
- Mainzer Republik (1)
- Mainzer Republik 1792-93 (1)
- Maria Belli (1)
- Marias Gürtelspende (1)
- Marienlob (1)
- Marienpreis (1)
- Mary Montagu (1)
- Massenmedien (1)
- Matthias Müller (1)
- Maya Deren (1)
- Medien (1)
- Mittelhochdeutsche Dichtung (1)
- Mittelhochdeutsche Spruchdichtung (1)
- Montagu (1)
- Mosel-Gebiet (1)
- Moseltal (1)
- Motivation (1)
- Mozart (1)
- Municipal Library (1)
- Mündliche Literatur (1)
- Nachkrieg (1)
- Napoleon <Frankreich (1)
- Napoleonic Era (1)
- Napoleonische Zeit (1)
- Nationalsozialismus (1)
- Natur-Allegorese (1)
- Nederlands-Indie (1)
- Neil Postman (1)
- Neue Rechte (1)
- Neuwied (1)
- Neuzeit (1)
- Nibelungenlied (1)
- Nicolas Humbert (1)
- Niederlande (1)
- Nodier (1)
- Open Source (1)
- OpenBiblio (1)
- Organisationspädagogik (1)
- Organisationstheorie (1)
- Organization theory (1)
- Organizational education (1)
- Orientalismus (1)
- Otfrid von Weißenburg (1)
- Partikulargericht (1)
- Pascal Xavier (1)
- Pass (1)
- Passport (1)
- Passregister (1)
- Passwesen (1)
- Pelikan-Exempel (1)
- Philosophie (1)
- Philosophy (1)
- Phoenix (1)
- Photographie (1)
- Physiologus; mittelhochdeutsche Literaur (1)
- Poetik (1)
- Political Correctness (1)
- Politische Ideengeschichte (1)
- Politische Motive (1)
- Politische Publizistik (1)
- Premier Prix de Violoncelle (1)
- Press (1)
- Publikum (1)
- Quelle (1)
- Radio (1)
- Rassismus (1)
- Reception (1)
- Reinmar von Zweter (1. H. 13. Jh.) (1)
- Reisefilm (1)
- Reisejournalismus (1)
- Reiseliteratur (1)
- Restauration (1)
- Retranslation (1)
- Rezeptionsgeschichte (1)
- Robert Cahen (1)
- Rudolf Arnheim (1)
- Rätselallegorie (1)
- Römisch-Deutsches Reich (1)
- Rückübersetzung (1)
- Saar-Lor-Lux (1)
- Saardepartement (1)
- Satire (1)
- Schami, Rafik (1)
- Schemata (Zeichnungen in mittelalterlichen Handschriften) (1)
- Schid (1)
- Schmid (1)
- Schmid d'Auenstein (1)
- Schmid d'Avenston (1)
- Schmid von Auenstein (1)
- Schopenhauer (1)
- Schweiz (1)
- Sex and the City (1)
- Situationskomödie (1)
- Soapopera (1)
- Stadtbibliothek Trier (1)
- Stadtforschung (1)
- Stereotyp (1)
- Studienfürderung (1)
- Switzerland (1)
- Teufelsversammlung (Exempel-Motiv) (1)
- Textkritik (1)
- The Magic flute (1)
- Tizian (1)
- Tourismus (1)
- Translation (1)
- Trier <Region> (1)
- Trier / Stadtbibliothek Trier (1)
- Tunika Christi (1)
- Twitter <Softwareplattform> (1)
- Türkei (1)
- Ufa (1)
- Ulrike Ottinger (1)
- Verfolgung (1)
- Veyre (1)
- Villers (1)
- Violoncello (1)
- Voltaire (1)
- Voltaire / Candide ou l'optimisme (1)
- Weimarer Republik (1)
- Werner Penzel (1)
- Whiteness (1)
- Winnetou (1)
- Wochenschau (1)
- Wohnen (1)
- Wohnungspolitik (1)
- Wolfgang Amadeus / Die Zauberflöte (1)
- Wolfram von Eschenbach (1)
- Worringen (1)
- Wyttenbach (1)
- Yaak Karsunke (1)
- Yervant Gianikian (1)
- Zeitschrift (1)
- Zimmermann (1)
- Zimmermann-Rezeption (1)
- aggregate stability (1)
- althochdeutsche Glossen (1)
- althochdeutsche Literatur (1)
- althochdeutsche Psalmen (1)
- annual energy crops (1)
- antike Mythologie (1)
- book illustration (1)
- christliche Meditationsbilder (1)
- christliche Tierallegorese (1)
- earthquake (1)
- film poem (1)
- geistliches Spiel des Mittelalters (1)
- housing (1)
- housing policy (1)
- koha (1)
- land-use change (1)
- land-use intensity microbial biomass (1)
- library maintenance software (1)
- mhd. Spruchdichtung (1)
- mhd. Verserzählung 'Udo von Magdeburg' (1)
- mittelalterliche Buchgeschichte (1)
- mittelalterliche Buchkunst (1)
- mittelalterliche Handschriftenillustration (1)
- mittelalterliche Komputistik (1)
- mittelalterliche Universalkartographie (1)
- mittelhochdeutsche Dichtung (1)
- mittelhochdeutsche Mären (1)
- mittelhochdeutsche Rätsel-Texte (1)
- mittelhochdeutsche Sangspruch-Dichtung (1)
- mittelhochdeutsche Sangspruchdichtung (1)
- mittelhochdeutsche Spielliteratur (1)
- new right (1)
- or optimism (1)
- perennial energy crops (1)
- permanent grassland (1)
- spätmittelalterliche Eschatologie (1)
- urban studies (1)
- Ästhetik (1)
- übersetzung (1)
Institut
Auf dem Hintergrund der bekannten Überlieferung lateinischer Psalter-Handschriften mit althochdeutschen Übersetzungen von Einzelwörtern oder mit althochdeutschen Interlinearversionen wird die Frage erörtert, wie eine nur aus einem mittelalterlichen Bibliothekskatalog bekannte Psalter-Handschrift Bischof Egberts ausgesehen haben könnte, von der es im Katalog heißt, sie sei teutonice glossatum, deutsch glosssiert.
Die nachträgliche Ergänzung der mittelhochdeutschen Weltchronik-Handschrift Cgm 5 aus dem Ende des 14. Jahrhunderts um einen Faszikel mit der Exempelerzählung 'Udo von Magdeburg' wird als bewusster eschatologischer Abschluss der Weltchronik interpretiert, wobei der zentrale Inhalt der Erzählung, das Partikulargericht über den sündigen Erzbischof nach seinem Tod, seine Verdammung und grausame Bestrafung, der spätmittelalterlichen Verlagerung des Interesses an den Letzten Dingen vom allgemeinen Jüngsten Gericht auf das Individualgericht unmittelbar nach dem Tod entspricht.
Der Aufsatz ist eine Gemeinschaftsarbeit zweier renommierter Gelehrten auf dem Gebiet der christlichen Ikonographie (Gerhardt) und der Goethe-Philologie (Reinhardt). Sie spannt einen weiten Bogen: Von einer Notiz des Italienreisenden Goethe, der 1786 im Dom von Verona seinen ersten Tizian betrachtet und – in Verkennung des tatsächlich dargestellten Motivs – sein Gefallen daran notiert, dass "die Himmelfahrende Maria nicht hinaufwärts sondern nach ihren Freunden niederwärts" blickt; über die mittelalterlichen Tradition der (tatsächlich dargestellten) sogenannten Gürtelspende Marias an den Apostel Thomas und Goethes produktives Missverständnis im Sinne der Weltzugewandtheit der Madonna (als Beispiel einer säkularisierten Wendung eines religiösen Bildthemas); bis hin zur Fernwirkung der Veroneser Madonna in der Mater Gloriosa und ihrem Retterblick in der Schluss-Szene des Faust.
Nachweis eines nicht überlieferten Illustrationszyklus zum mittelhochdeutschen 'Rosengarten zu Worms' (einem der beliebtesten Texte der sog. 'aventiurehaften Dietrichepik') anhand von Abschnittsüberschriften in der handschriftlichen Überlieferung, die ursprünglich Bildunterschriften gewesen sein müssen.
Den Begriff 'Fabelwesen' konnte es in der mittelalterlichen Naturkunde nicht geben, weil sie wesentlich von literarischer Tradtion und christlicher Naturdeutung geleitet war, nicht von moderner Naturbeobachtung und empirischer Naturwissenschaft. Der Aufsatz illustriert dies auf ebenso unterhaltsame wie lehrreiche Weise an einer Vielzahl von Beispielen und in einem Durchgang durch zentrale lateinisch-theologische Autoritäten wie volkssprachlichen Äußerungen in Literatur für/von Laien.